The Crisis between US and North Korea under President Trump

مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانهحملۀ ناگهانیِ حماس به اسرائیل در پانزدهم مهر ماه 1402، طی عملیاتی با عنوان «طوفان الاقصی»، حیرت و شگفتیِ جهان را در پی داشت؛ تا جایی که بسیاری از مقام‌های غربی، ناظران و رسانه‌های بین‌المللی، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان بازیگر پشت پرده و مغز متفکر این عملیات معرفی کردند. رویدادی نادر و بی‌سابقه که در ظاهر، با مفاهیمی چون شکست تاریخی، خدشه‌دار شدنِ شهرتِ بازدارندگی، ضعف دستگاه‌های اطلاعاتی-امنیتی و پایانِ افسانۀ شکست‌ناپذیری اسرائیل برجسته شد. موضوعی که البته با اظهارنظرهای متعدد و مواضع متناقض بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و نظامی در تهران، همانند جنگ اوکراین، به چهرۀ امنیتیِ جمهوری اسلامی ایران، ابعاد جدید و گسترده‌تری بخشید. بسته به اینکه بپذیریم اسرائیل با وجود برخورداری از طیف وسیعی از دارایی‌های وسیع اطلاعاتی و امنیتی (از ایستگاه‌های هشدار زمین‌پایه تا سامانه‌های فضایی و سایبری) از برنامه‌ریزی، تحرک‌ها و احتمال چنین حمله‌ای در «حلقۀ اول مرزهای قابل دفاعِ» خود بی‌اطلاع بوده و یا اینکه همانند حادثۀ 11 سپتامبر، کم‌توجهی و نادیده گرفتنِ چنین حادثه‌ای را به عنوان تصمیمی سخت و طرحی محرمانه برای پاکسازیِ غزه از نیروهای حماس و حتی سکویی برای هموار کردنِ ابتکار‌های امنیتیِ آینده در خاورمیانه در نظر بگیریم؛ پاسخ به پرسش‌هایی از این دست که آیا اسرائیل واقعاً مایل است در این جنگ، طرفِ بازندۀ نبرد اطلاعاتی دیده شود یا قربانیِ خشونت‌های نیابتی؟ در نتیجۀ این جنگ، چه کسی مقهور خواهد شد و کدامیک زنده خواهد ماند؟ جمهوری اسلامی و جبهۀ مقاومت از این جنگ منتفع خواهند شد و یا ناخواسته در زمین اسرائیل بازی کرده‌اند، متفاوت خواهد بود. فارغ از این ملاحظات و ابهام‌ The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

پایگاه خبری-تحلیلی انتخاب اثر پلاسیبو (Placebo) یک روش صوری، ذهنی و تلقینی برای تسکین دردِ بیماران است و زمانی رخ می‌دهد که یک درمان ساختگی مانند تجویز یک قرص خنثی، تزریق جعلی یا جراحی تصنعی، منجر به بهبود بالینی در علائم بیمار شود. کاترین هال، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه هاروارد، پیشرو در پژوهش‌های دارونما است. وی در کتاب جدید خود، بر این نظر است که «دارونماها» می‌توانند با سیگنال‌دهیِ کاذب، حس بهبودی را در فرد القا کنند. محرکی عصبی، که به بدن بیمار کمک می‌کند تا درد را کنترل کرده و حس خوشایندی داشته باشد. اثرگذاریِ این پدیدۀ ذهنی تا جایی است که می‌تواند در برخی موارد با مُسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا حتی مورفین رقابت کند. اثر پلاسیبو در حوزۀ حکمرانی هم صدق می‌کند. اما آثار و پیامدهای آن فاجعه‌بار است. چرا که با وجود انسداد شناختیِ نخبگان، خرید وفادارای‌های سیاسی و حاکم شدنِ فضای مجامله در راهروهای قدرت، اسباب رضایت ظاهریِ هیأت حاکمه؛ به معضلِ تسویف سیاستگذاریِ بهینه، تشخیص نادرست فرصت‌ها و تهدیدها، فرسایش عناصر قدرت ملی و همچنین بی‌اثر شدنِ مزیت‌های نسبیِ یک کشور منجر می‌شود. به عبارت ساده‌تر، زمانی که مسئولان عالی‌رتبۀ یک نظام سیاسی (که عموماً توسط گزارش‌ها، بولتن‌ها و رسانه‌های خودی تغذیه و اقناع می‌شوند) با عادی فرض کردنِ شرایط داخلی و بین‌المللیِ کشور، از یک‌سو خود را بی‌نیاز از پذیرش واقعیت‌ها و لزوم بازنگری در برخی از تصمیم‌ها و سیاست‌های اشتباه گذشته ‌بینند؛ و از دیگر سو به برخی سیاست‌ها و اقدام‌های اضطراری و موقتی برای عبور از یک بحران خاص عادت می‌کنند؛ یعنی در تله پلاسیبو گرفتار شده‌اند. موضوعی که در کمال ناباوریِ آنها، در روندی تدریجی، به ناکارآمدیِ مزیت‌های نسبیِ The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانهظرف پنج سال گذشته، تفکر حاکم بر ساختار بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران، به تدریج، دستخوش تغییر و تحول نسبی شده است. دلیل این ادعا را می‌توان تا حد زیادی به متغیرهای مختلفی—همچون ناکامی برجام، کارزار فشار حداکثری دونالد ترامپ، ترور فرمانده سپاه قدس، ظهور پان‌عربیسم و ملی‌گرایی در عراق-به‌ویژه در میان شیعیان، چالش‌های تجهیز محور مقاومت از گذرگاه قائم-بوکمال، ظهور صف‌بندی‌های عبری-عربی و البته افزایش دامنۀ حمله‌ها و اقدام‌های خرابکارانه اسرائیل در هدف قرار دادنِ مراکز و تأسیسات ایران و متحدان آن—ارجاع داد.در همین راستا، فرض بر این است که جمهوری اسلامی ایران به‌طور آهسته در حال چرخش از موازنۀ فراساحلی (از راه دور با تکیه بر عوامل نیابتی) به بازدارندگی مستقیم (در چارچوب اتکاء حداکثری به قابلیت‌‌های داخلی) است. شواهدی که امروزه فرضیه مذکور را تأیید می‌کند متعدد و بسیار است. به عنوان نمونه و در گامی نخست، پس از حمله‌های سایبری و خرابکاری‌های متعدد اسرائیل در تیر ماه 1399، که به انفجارها و آتش‌سوزی‌های مختلف در برخی از تأسیسات صنعتی کشور انجامید، ستاد کل نیروهای مسلح در مرداد ماه همان سال، با برگزاری رزمایش پیامبر اعظم 14، برای نخستین بار، یکی از دستاوردهای مهم و استراتژیک نیروی هوافضای سپاه که شلیک موشک‌های بالستیک از اعماق زمین به صورت استتار شده را نشان می‌داد، رونمایی کرد و متعاقب آن در آبان ماه، با هدف تقویت بازدارندگی و اعتبار بخشیدن به امکان مجازات دشمنان، از یک پایگاه زیرزمینی و مخفی با قابلیت خشابگذاری خودکار موشکی پرده برداشت. در ادامه همین روند، تمرکز بیشتر بر بازدارندگی مستقیم را می‌توان با ورود «ارتش» به معادلات موشکی و پهپادی در قلمرو منطق The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

روزنامه اعتمادوقتی صحبت از یک اقدام نظامی خصمانه، حملۀ سایبری یا خرابکاری صنعتی در کشور به میان می‌آید، اکثر نخبگان سیاسی و نظامی، صرفاً با تمرکز بر شدت و ضعف چنین حمله‌هایی، قربانیِ سوگیریِ انتخاب می‌شوند و توجه خود را بیشتر به مکان‌ها و زمان‌هایی که امنیت ملی به مخاطره می‌افتد معطوف می‌کنند. تعداد اندکی در مورد آثار و پیامدهای روان‌شناختیِ آن در جامعه و البته هزینه‌هایی که مردم به لحاظ روانی در یک دورۀ طولانی پرداخت می‌کنند دغدغه نشان می‌دهند. حملۀ پهپادیِ اخیر به یک مجتمع نظامی در اصفهان و مقایسۀ واکنش افکار عمومی نسبت به رویدادهای مشابه، شاهد مثالی آشکار از اهمیت رابطۀ میان «حساسیت جامعه» و «آسیب‌پذیریِ ملی» را برجسته می‌کند. موضوعی که می‌توان دلایل و ابعاد آن را در قالب مفهوم «روایت استراتژیک ملی» جستجو و تبیین نمود. روایت‌های استراتژیک، به عنوان داستان‌های جمعیِ ملی یا عمومی تعریف می‌شوند که اغلب به دلیل ظهور یک عامل یا نیروی خارجیِ مخرب و یا حتی تضعیف باورهای پیشین شکل می‌گیرند. این رویدادها از نظر وجودی به عنوان خطری برای امنیت، هویت و منافع ملی در نظر گرفته می‌شوند. جمعی و عمومی بودن هم به این معنی است که روایت‌ها نیز همانند فرهنگ حاکم بر یک جامعه، ویژگی‌های گروه‌ها یا واقعیت‌های اجتماعیِ منحصربه‌فردی هستند که بنا به دلایل و شرایط مقتضی، به تدریج برساخته و یا به سرعت رو به زوال می‌روند. به عنوان مثال، شدت و گسترش فعالیت و حمله‌های القاعده در زمان جرج بوش و برآمدنِ خلافت اسلامی داعش در دوره اوباما، یک روایت جمعیِ قوی را در سراسر ایالات متحده ایجاد کرد که بر مبارزه با تروریسم در خارج از کشور متمرکز بود. بروز نشانه‌هایی از شکست خلافت داعش و کاهش قابل توجه تعداد حمله‌های The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانهبرای بیش از شصت سال، نام هنری کیسینجر مترادف با «واقع‌گرایی» و در پیوند با «دکترین سیاست خارجیِ ایالات متحده برساخته و تعریف شده است. اما فارغ از نقش برجستۀ آن به عنوان مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه ریچارد نیکسون در دوران پر تلاطم جنگ سرد، به‌خاطر دیدگاه‌ها، مواضع و کتاب‌های پرفروش خود در باب وضعیت جهان، نظم واقع‌گرایانه و تصویر معناداری که از سیاست بین‌الملل روایت می‌کند، به شهرتی مضاعف دست یافته است. درست از همان زمان که پا را فراتر از قلمرو فعالیت سیاسی گذاشت و تلاش کرد در حوزه فکری و مفهومی، بر تفکر سیاسی تأثیر بگذارد.در مرکز نگرش سیاسی کیسینجر، مفهوم استراتژی، هنر و علمِ رهبری قرار دارد و در پی آن، کلیدواژه‌هایی چون منافع ملی، تاریخ، روابط قدرت‌ها و کانال‌های پشت پرده می‌آید که به اعتقاد وی، از توافق صلح وستفالی در سال 1648 تاکنون، اصول و پایه‌های آن، تغییر چندانی نکرده است. اینکه استراتژی‌ها واقعاً چگونه در دنیای واقعی اجرا می‌شوند، و تا چه اندازه بهترین طرح‌ها به‌طور عقلانی، فرصت و قابلیتِ پیاده‌سازی می‌یابند؛ سؤالی است که در تفسیر آنها، خلاقانه مخاطب را به درس‌ها و شخصیت بزرگ تاریخی ارجاع می‌دهد. وی که به لحاظ مشی سیاسی نیز در اردوگاه «واقع‌گرایان محافظه‌کار» جای می‌گیرد، به مقام‌ها و شخصیت‌های سیاسیِ جهانی، آمیزه‌ای از ایده‌ها، یا حتی موضوعیتِ بازگشت به سیاست‌مداریِ خوبِ قدیم را عرضه می‌کند و معتقد است «سیاست خارجی را نمی‌توان با نمودارها و آمار و ارقام به تکنوکرات‌ها واگذار کرد». بر اساس همین منظومه فکریِ انتقادی، کیسینجر در 99 سالگی، نوزهمین کتاب خود را به تازگی تحت عنوان «رهبری: شش مطالعه در باب استراتژی جهانی» منتشر کرده است. در حال The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

روزنامه اعتمادهفته گذشته، وی فنگهه وزیر دفاع ملی چین، پس از سفر به قزاقستان و ترکمنستان - که هر دو عضو سازمان همکاری شانگهای هستند – وارد تهران شد و با رئیس‌جمهور، وزیر دفاع و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران دیدار کرد. ملاقاتی که ابعاد و اهداف آن در رسانه‌های رسمی ایران و چین، صرفاً با عناوینی چون توسعه همکاری‌های نظامی و دفاعی انعکاس یافت. اما سرلشکر باقری - رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، حاصل این دیدار مقام بلندپایه چینی از ایران را «توافق در زمینۀ برگزاری رزمایش‌ها، تبادل تجربیات، مباحث آموزشی و سایر زمینه‌های مشترک میان نیروهای مسلح دو کشور» عنوان کرد. مسائل و قلمرویی که در چارچوب دیپلماسی دفاعی، پیش از این نیز در دستور کار کمیسیون نظامی دو کشور قرار داشته است؛ اما همچنان مشمول خرید سلاح‌های مورد نیاز ایران از بازار تسلیحات چینی نشده و در نبود گزینه‌های معتبر دیگر، تهران ناگزیر باید سیاست صبر و انتظار را ادامه دهد.تأمل در وضعیتِ کلیِ روابط نظامی ایران و چین، پس از روی کار آمدن شی جین‌پینگ، نشان می‌دهد که این بخش از روابط، باوجود افزایش رزمایش‌های دریایی، مراودات دیپلماتیک و ملاقات‌های سطح بالا، همچنان با چالش‌ها و مسائل زیادی همراه است. درواقع، ریشه‌های نوسان و موانع موجود در روابط ایران و چین در حوزه نظامی، و عدم شکل‌گیری رابطه مبتنی بر همکاری واقعی و فراگیر، حتی پس از نقشه راه مبهم 25 ساله مشارکت جامع استراتژیک، با موانع متعددی روبروست. نخستین عامل، «جهان‌بینیِ متفاوت» دو کشور است. این یعنی با وجود برخي همپوشاني‌ها در سياست خارجي چین و ایران، میان تعریف و حوزۀ عملِ دو کشور در خصوص روابط نظامی، تفاوت‌های جدی وجود دارد. به عنوان نمونه، چین در چارچوب اهداف کلانی که تا سال 2049 The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

Mode DiplomacyOver the past two decades, Iran has experienced many security and economic problems. The accumulation of these problems at the domestic level has led to years of double-digit inflation, widespread poverty, and numerous social anomalies, and at the inteational level, has put the risk of war with the United States and its allies. While being the result of years of US pressure to coer Iran, these challenges also represent destructive consequences of Iran’s unbalanced deterrence mentality in the Middle East. However, the costs and adverse consequences are limited to Iran. In this regard, Iranian officials have long believed that the era of decline and weakness of the US and its regional cohorts has already begun and the withdrawal or at least the reduction of the US military presence in Iraq is the result of Iran’s military deterrence. The facts on the ground are very different from these Iranian claims.Insisting on this strategic view and insight without considering the imposed costs, failures, Iranian interests losses during these years and problems that it is facing now, boils down to ignoring the difference between the concepts of output and outcome. Based on Tehran Chamber of Commerce Report, published in mid-July 2021, the inflation rate in Iran is 31 and 9 times that of the two war-to and failed states of Afghanistan and Iraq, respectively. This is notable considering that during the past two decades Iranian leaders have always justified their regiona The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

National InterestMany analysts argue that Iran’s influence over parts of the Middle East—often called the “Axis of Resistance”—has diminished since the assassination of General Qasem Soleimani of the Islamic Revolutionary Guards Corps (IRGC) Quds Force in January 2020. Examples backing this claim abound, including the appointment of Iraqi prime minister Mustafa al-Kadhimi, when Tehran lost its direct influence and role in appointing the Iraqi prime minister for the first time in fourteen years. In Soleimani’s absence, Mustafa al-Kazemi, a Washington-backed figure who opposes Iran’s presence in Iraq, took over the political scene. The same happened during the fifth Iraqi parliamentary elections in October 2021, when Muqtada al-Sadr’s Shiite faction, which opposes Iran, won more seats in the parliament than any other political party. Moreover, Hezbollah, Iran’s close ally, lost the Lebanese parliamentary elections in May 2022. Critics often state that Iran’s regional allies will face increasing challenges wherever elections reflect public opinion, suggesting that the Islamic Republic of Iran fails to exert its powerful influence in other countries in the absence of soft power. Therefore, in response to the Axis of Resistance’s political inability and declining power, and Iran’s diminished role in directing its forces in inteal and regional developments, Tehran has begun to revise its deterrence structureAnother factor is Israel, which introduced its “Strategy a The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

دیپلماسی ایرانی در محافل نظامی و سیاسی ایران، رسم و عادت مألوف بر این است که به لحاظ تاریخی، آغاز روابط دوستانه و «راهبردیِ!» جمهوری اسلامی با جمهوری خلق چین را، به زمان جنگ تحمیلی ارجاع دهند و اقدام The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب

مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه پیش از این بر این نظر بودم که دستورالعمل خاص شی جین‌پینگ در پرتو استراتژیِ پیش‌روی به غرب، برای سال‌های آتی، ابعاد منفی متعددی را متوجه منافع اقتصادی و امنیتی کشور خوا The Crisis between US and North Korea under President Trump...ادامه مطلب